ŚW. MIKOŁAJ – W TRADYCJI...
dodany przez Ewa Gardygała dnia 2012-12-05
dodany przez Ewa Gardygała dnia 2012-12-05
W publikacji Obrzędy doroczne w Polsce - autorstwa Marioli Tymochowicz - przedstawione zostały wybrane polskie tradycyjne obrzędy obchodzone w określonych porach roku.
Znaleźć tu można, zatem, również i tekst dotyczący wyjątkowego i wyjątkowo hojnego Świętego, czyli św. Mikołaja.
Oto, co autorka pisze na Jego temat:
„W polskiej tradycji ludowej św. Mikołaj był patronem pasterzy bydła i opiekunem ich trzód, które chronił przed wilkami. Jednocześnie był opiekunem wilków i dbał, aby w zimie nie poginęły z chłodu i głodu. Gospodarze i pasterze modlili się, więc niegdyś do św. Mikołaja, a w dniu jego święta, czyli 6 grudnia, składali mu ofiary, zwane wilkami. Wieszali wówczas na ołtarzach wieńce z lnu i konopi, kładli na nich jaja kurze i gęsie, zaprowadzali też na plebanię owce i baranki.
We wsiach Beskidu Śląskiego w dniu 6. grudnia zachował się, do dzisiaj, zwyczaj chodzenia po wsi przebierańców w dwóch grupach: mikołajów białych (biskup Mikołaj, wikary, ministranci, doktor, drużba, pan młody, żołnierz – pozytywne postaci) i czarnych (diabły, Cyganie, Żyd, niedźwiedź, koń z jeźdźcem – negatywne). Inne postaci, takie jak garncarz, śmierć czy leśniczy przyłączają się do danej grupy w zależności od sytuacji. Obydwie grupy odwiedzały domostwa i odgrywały scenki zgodne z ustalonym scenariuszem. Za swój występ otrzymywały datki, którymi później się dzielono.
W nowszej tradycji europejskiej i polskiej, św. Mikołaj jest przede wszystkim znany jako opiekun, przyjaciel i dobrodziej dzieci. W dniu jego święta grzeczne dzieci obdarowywane są prezentami, zaś niegrzeczne otrzymują rózgę.
Zwyczaj obchodzenia domów przez przebranego św. Mikołaja i rozdawania dzieciom upominków w dniu 6 grudnia (prawdopodobnie niemieckiego pochodzenia) znany był w Polsce już w XIX w. Św. Mikołaj, w towarzystwie aniołka z dzwoneczkiem i rogatego diabła, odwiedzał domy. W czasie wizyty przepytywał dzieci z pacierza, dowiadywał się od rodziców jak się sprawowały, a następnie wręczał im łakocie”.
Znaleźć tu można, zatem, również i tekst dotyczący wyjątkowego i wyjątkowo hojnego Świętego, czyli św. Mikołaja.
Oto, co autorka pisze na Jego temat:
„W polskiej tradycji ludowej św. Mikołaj był patronem pasterzy bydła i opiekunem ich trzód, które chronił przed wilkami. Jednocześnie był opiekunem wilków i dbał, aby w zimie nie poginęły z chłodu i głodu. Gospodarze i pasterze modlili się, więc niegdyś do św. Mikołaja, a w dniu jego święta, czyli 6 grudnia, składali mu ofiary, zwane wilkami. Wieszali wówczas na ołtarzach wieńce z lnu i konopi, kładli na nich jaja kurze i gęsie, zaprowadzali też na plebanię owce i baranki.
We wsiach Beskidu Śląskiego w dniu 6. grudnia zachował się, do dzisiaj, zwyczaj chodzenia po wsi przebierańców w dwóch grupach: mikołajów białych (biskup Mikołaj, wikary, ministranci, doktor, drużba, pan młody, żołnierz – pozytywne postaci) i czarnych (diabły, Cyganie, Żyd, niedźwiedź, koń z jeźdźcem – negatywne). Inne postaci, takie jak garncarz, śmierć czy leśniczy przyłączają się do danej grupy w zależności od sytuacji. Obydwie grupy odwiedzały domostwa i odgrywały scenki zgodne z ustalonym scenariuszem. Za swój występ otrzymywały datki, którymi później się dzielono.
W nowszej tradycji europejskiej i polskiej, św. Mikołaj jest przede wszystkim znany jako opiekun, przyjaciel i dobrodziej dzieci. W dniu jego święta grzeczne dzieci obdarowywane są prezentami, zaś niegrzeczne otrzymują rózgę.
Zwyczaj obchodzenia domów przez przebranego św. Mikołaja i rozdawania dzieciom upominków w dniu 6 grudnia (prawdopodobnie niemieckiego pochodzenia) znany był w Polsce już w XIX w. Św. Mikołaj, w towarzystwie aniołka z dzwoneczkiem i rogatego diabła, odwiedzał domy. W czasie wizyty przepytywał dzieci z pacierza, dowiadywał się od rodziców jak się sprawowały, a następnie wręczał im łakocie”.
Ewa Gardygała
Copyright © ZSKU KROSNO 2024